Nie od listopada, a już od października UOKiK w ramach polityki wzmacniania przejrzystości działań rozpoczął publikację informacji o wyrokach sądowych dotyczących praktyk ograniczających konkurencję, kontroli koncentracji, naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz w sprawach o uznanie klauzul za niedozwolone. Będzie to dotyczyło zarówno wyroków, w których linia orzecznicza UOKiK została podtrzymana, jak i tych, w których zweryfikował ją sąd.
Działania UOKiK w tym zakresie należy ocenić bardzo pozytywnie. Na stronach UOKiK można znaleźć już pierwsze omówienie szczególnie istotnych zdaniem UOKiK spraw.
Należy pochwalić UOKiK za zwięzłą formę omówienia danej sprawy i sedna orzeczenia. Niemniej warto byłoby podać przy każdej z tych spraw sygnaturę decyzji wraz z linkiem do pobrania oraz sygnaturę sprawy sądowej oraz jeżeli zostało już wydane – link do uzasadnienia wyroku. Miejmy nadzieję, że te kilka drobnych poprawek zostanie niedługo wdrożonych.
Poniżej zamieścimy dwa przykłady omówień, które naszym zdaniem zasługują na uwagę i czekamy na kolejne:
Vigget – naruszenie zbiorowych interesów konsumentów
Kolejny wyrok dotyczy spółki Vigget, która zajmuje się m.in. sprzedażą urządzeń paramedycznych podczas pokazów poza lokalem przedsiębiorstwa. W ocenie UOKiK spółka wprowadzała konsumentów w błąd. Informowała, że regularna cena sprzedawanego aparatu wynosi około 7 tys. zł i proponowała uczestnikom prezentacji promocyjny zakup za połowę tej sumy. Postępowanie UOKiK wykazało jednak, że sprzęt nigdy nie był sprzedawany w cenie wyjściowej. Na przedsiębiorcę została nałożona kara finansowa w wysokości 90 tys. zł. 5 października 2015 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK) oddalił w całości odwołanie spółki. W ustnym uzasadnieniu stwierdził, że okolicznością dodatkowo obciążającą jest fakt, że sprzedawane były produkty mające służyć poprawie zdrowia. Wprowadzanie konsumentów w błąd w tych okolicznościach, zdaniem Sądu było wysoko naganne. Wyrok w tej sprawie nie jest prawomocny.
Mini Credit – klauzule niedozwolone
SOKiK wydał również werdykt w sprawie pozwu o uznanie za niedozwoloną klauzulę stosowaną przez spółkę MiniCredit. Urząd zakwestionował postanowienie o treści: Przy dokonywaniu przelewu, Pożyczkobiorca powinien podać swoje dane: imię i nazwisko, numer PESEL, nr rachunku bankowego oraz dane Pożyczkodawcy: nazwę Pożyczkodawcy, numer rachunku bankowego Pożyczkodawcy, tytuł zapłaty. (…) Pożyczkobiorca ma obowiązek prawidłowo oznaczyć przelew. (…) W przypadku wpłynięcia na rachunek bankowy Pożyczkodawcy płatności, która nie może być zidentyfikowana (na przykład nie podano tytułu przelewu), płatność uznaje się za niedokonaną do czasu jej zidentyfikowania.
1 października 2015 r. SOKiK uznał za niedozwolone ostatnie zdanie tej klauzuli, stwierdzając jednocześnie, że dwa pierwsze nie mają znamion abuzywności. W ocenie SOKiK, dane o których mowa w pierwszym zdaniu, to typowe informacje podawane w przelewie. Natomiast fragment o zidentyfikowaniu płatności naraża konsumentów na dodatkowe koszty np. windykacji, w przypadku niezidentyfikowania przelewu przez MiniCredit. Wyrok nie jest prawomocny.
Od decyzji Prezesa UOKiK przedsiębiorcy przysługuje odwołanie do SOKiK , a od wyroku SOKiK – apelacja do SA w Warszawie. Możliwe jest również złożenie skargi kasacyjnej od wyroku SA do Sądu Najwyższego.
Podsumowanie
Inicjatywa UOKiK z pewnością pozwoli zwiększyć świadomość prawną przedsiębiorców oraz konsumentów. Wbrew pozorom przedsiębiorca nierzadko stosuje niedozwolone praktyki nie dlatego, że taka jest jego wola, ale wynika to z braku świadomości, że dane postępowanie jest niedozwolone.