Jedną z częstych klauzul niedozwolonych pojawiających się w regulaminach sklepów internetowych jest ograniczenie odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu reklamacji towaru. Przykładem takiego ograniczenia jest poniższy zapis:

„Reklamacji podlegają wyłącznie wady ukryte powstałe z winy producenta w towarze nie zużytym”

Wystarczy wskazać, że w samym rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Prezesa UOKiK znajduje się w tym momencie już 7 identycznych wpisów. Dzisiaj omówimy, dlaczego to postanowienie zostało uznane za klauzulę niedozwoloną. Co ciekawe wszystkie te wpisy zostały wpisane do rejestru na skutek pozwu o uznanie tego postanowienia za niedozwolone wniesionego przez ten sam podmiot, tj.  Stowarzyszenie na Rzecz Ochrony Praw Konsumentów i Uczciwej Konkurencji pomiędzy Przedsiębiorcami CLARITY.

Dlaczego to postanowienie stanowi klauzulę niedozwoloną

Poniżej omówimy dokładnie dlaczego postanowienie wskazane na wstępie zostało uznane za niedozwolone (argumentacja poniższa została zawarta w jednym z orzeczeń SOKiK w wyroku z dnia 14 marca 2013, sprawa o sygnaturze agkt XVII AmC 3969/12). Najpierw jednak przypomnimy, czym są klauzule niedozwolone:

Zgodnie z art. 385[1] par. 1 Kodeksu cywilnego postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Kwestionowane postanowienie precyzując okoliczności, w jakich konsument może złożyć reklamację i określając cechy jakie musi spełniać reklamowany towar, w istotny sposób ogranicza możliwość złożenia przez konsumenta reklamacji. Pozbawia więc konsumenta możliwości pełnego korzystania z uprawnień przysługujących mu na mocy przepisów kodeksu cywilnego i opartych na nich przepisów ustawy z dn. 27 lipca 2002r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej i o zmianie kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2002 nr 141, poz. 1176 ze zm.) chroniących interesy konsumentów.

Poprzez ustalenie, że reklamacji podlegają wyłącznie wady ukryte powstałe z winy producenta w towarze nie zużytym postanowienie zawęża zakres przypadków, w których konsument jest uprawniony do złożenia reklamacji.

Wady towaru mogą ujawnić się dopiero w trakcie jego używania, co niekiedy w sposób naturalny prowadzi do zmiany wyglądu zewnętrznego towaru. W każdym przypadku nawet gdyby reklamacja nie została uwzględniona, przedsiębiorca nie może odmówić konsumentowi prawa do jej złożenia a nawet stwarzać wrażenia, że prawo to konsumentowi nie przysługuje.

Ponadto z postanowienia wzorca nie wynika co pozwany sprzedawca rozumie pod pojęciem towaru nie zużytego. Oceny w tym zakresie dokonuje sam przedsiębiorca, stosując sobie tylko znane kryteria, które mogą naruszać interesy konsumentów.

Analizowane postanowienie jest sprzeczne z dobrymi obyczajami, ponieważ opiera się na braku wiedzy i doświadczenia konsumentów oraz zmierza do wywołania u nich błędnego przekonania o braku możliwości złożenia reklamacji, jeżeli towar, mimo, iż nie upłynął jeszcze termin do złożenia reklamacji, nosi cechy zewnętrznego zużycia.

Podsumowanie i zaproszenie do bezpłatnego audytu

Postanowienia dotyczące reklamacji i zwrotu towaru to najczęstsze klauzule niedozwolone, które znajdziemy w regulaminie sklepu internetowego. Każde ograniczenia, czy to prawa do złożenia reklamacji, czy to prawda odstąpienia od umowy może być uznane za takie postanowienie niedozwolone. Dlatego też zachęcamy do regularnej kontroli swojego regulaminu oraz do korzystania z bezpłatnego audytu regulaminu sklepu internetowego wykonywanego przez naszych prawników – bezpłatny audyt regulaminu.