Przedsiębiorco, kiedy otrzymujesz zawiadomienie o wszczęciu wobec Ciebie przez Prezesa UOKiK postępowania antymonopolowego lub postępowania w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, nie warto biernie czekać na rozwój wypadków. Warto jest przedstawić swoje stanowisko w sprawie.

Przed podjęciem jakikolwiek kroków pamiętaj, że będąc stroną postępowania antymonopolowego lub w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów (w przeciwieństwie do postępowania wyjaśniającego – o samym postępowaniu wyjaśniający przeczytasz więcej tutaj) możesz zapoznać się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym (który na tym etapie postępowania z pewnością jest już pokaźny).

Dopiero po zgromadzeniu wszelkich informacji podejmij decyzję, co do dalszych działań. Pamiętaj, że każde postawienie zarzutów przedsiębiorcy stosowania praktyk ograniczających konkurencji lub naruszających zbiorowe interesy konsumentów musi skończyć się wydaniem decyzji i to od Twojej postawy w toku postępowania może zależeć jej treść.

Kiedy warto złożyć wniosek o wydanie decyzji zobowiązującej

Na powyższe wskazuje dotychczasowa praktyka orzecznicza Prezesa UOKiK:

[info]Z uzasadnienia do decyzji nr RPZ 19/2014 – Prezes UOKiK nie uwzględniając wniosku przedsiębiorcy o wydanie decyzji zobowiązującej m.in. podkreślił, co następuje: „Podkreślenia wymaga, że Przedsiębiorca złożył wniosek o wydanie decyzji w trybie art. 28 ustawy dopiero po upływie ośmiu miesięcy od wszczęcia postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Wskazać także należy, iż złożony przez Przedsiębiorcę wniosek nie spełnia ustawowych wymogów. Przedsiębiorca wniósł bowiem o wydanie decyzji zobowiązującej, nie wskazując jednocześnie treści zobowiązania, jakie miałoby być na niego nałożone. Mając na względzie, że zakwestionowane praktyki stosowane przez Przedsiębiorcę godziły w interesy majątkowe konsumentów, którzy zawarli z nim umowy, podkreślić również należy, że Przedsiębiorca, wnosząc o wydanie decyzji zobowiązującej, nie zaproponował dla konsumentów żadnej formy rekompensaty za stosowanie względem nich niedozwolonych praktyk rynkowych.”[/info]

oraz

[info]Z uzasadnienia do decyzji nr RWR 18/2015 – Prezes UOKiK przyjmując zobowiązanie przedsiębiorcy m.in. stwierdził, co następuje: „(…) Spółka zobowiązała się do podjęcia działań zmierzających do zapobieżenia analizowanym naruszeniom, w zakresie wskazanym przez Prezesa Urzędu [treść tych zobowiązań została szczegółowo opisana w pkt 4.7. uzasadnienia niniejszej Decyzji]. Zauważyć należy, iż pomimo ostatecznego ukształtowania treści zobowiązania dopiero w toku trwającego postępowania, AXA w pierwszym piśmie po wszczęciu niniejszego postępowania złożyła wniosek o wydanie decyzji zobowiązującej w trybie art. 28 u.o.k.i.k., który następnie w toku postępowania został jedynie doprecyzowany.” [/info]

Decyzja zobowiązująca wydawana jest tylko na wniosek przedsiębiorcy

Należy pamiętać, że decyzję zobowiązującą Prezes UOKiK wydaje jedynie na wniosek przedsiębiorcy. W konsekwencji, nawet jeżeli nie zgadzasz się ze stawianymi Ci zarzutami, warto jest taki wniosek (chociażby sformułowany w sposób ogólny) w pismach kierowanych do Urzędu zawrzeć.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że taki wniosek nie może zostać skutecznie złożony na etapie postępowania wyjaśniającego (przedsiębiorca nie jest stroną postępowania wyjaśniającego), a zatem należy pamiętać o konieczności jego ponowienia już po otrzymaniu pisma informującego przedsiębiorcę o stawianych mu zarzutach.

Urząd może, a nie musi

Decyzja zobowiązująca ma charakter uznaniowy, co oznacza, że wniosek przedsiębiorcy w żadnym razie nie wiąże Prezesa UOKiK (warto zatem pamiętać o zachowaniu neutralnego i w pełni profesjonalnego stylu kierowanych do Urzędu pism – rzucanie w kierunku urzędników epitetów z pewnością nie pomoże).

Wystarczy uprawdopodobnienie

Dla wydania decyzji zobowiązującej nie jest wymagane udowodnienie stosowania zakazanej praktyki, a jedynie uprawdopodobnienie jej stosowania. Co za tym idzie, przedsiębiorca składając wniosek o wydanie decyzji zobowiązującej nie ma obowiązku przyznawania się do stosowania niedozwolonych praktyk oraz przedstawia dowodów potwierdzających ich stosowanie.

Zatem, samo złożenie wniosku o wydanie decyzji zobowiązującej, co do zasady, w praktyce nie powinno wywierać negatywnych skutków na dalszym etapie postępowania (oczywiście  o ile przedsiębiorca przy okazji formułowania wniosku o wydanie decyzji zobowiązującej, nie przyznał się wprost do stosowania niedozwolonych praktyk).

Warto zaniechać

W przypadku postawienia przez Prezesa UOKIK zarzutów stosowania niedozwolonych praktyk, warto z własnej inicjatywy zaniechać wszelkich działań, które mogą świadczyć o ich stosowaniu.

Co istotne, po nowelizacji art. 12 i 28 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, jaka weszła w życie w 2015 r., nie ma wątpliwości, że decyzja zobowiązująca może zostać wydana w przypadku zaniechania stosowanych praktyk. Zatem, w celu minimalizacji ewentualnych negatywnych skutków działań UOKiK dla prowadzonej działalności, warto do pisma zawierającego wniosek o wydanie decyzji zobowiązującej załączyć oświadczenia i dowody świadczące o zaniechaniu stosowania zarzucanych praktyk.

Nie ma na co czekać

Wniosek o wydanie decyzji zobowiązującej może zostać złożony na każdym etapie postępowania. Im wcześniej zostanie taki wniosek złożony, tym lepiej. Zwrócić bowiem należy uwagę, że głównymi przesłankami, którymi Prezes Urzędu kieruje się przy wydawaniu tego typu decyzji to szybkość i efektywność prowadzonych postępowań.

Co napisać we wniosku o wydanie decyzji zobowiązującej

Prawidłowo sporządzony wniosek o wydanie decyzji zobowiązującej winien zawierać sformułowaną przez przedsiębiorcę propozycję zobowiązania do podjęcia lub zaniechania określonych działań zmierzających do zakończenia zarzuconego naruszenia lub usunięcia jego skutków. Ważne zatem, aby przedstawiona propozycja stała w zgodzie z obecnie obowiązującymi przepisami, a jej wykonanie nie powodowało kolejnych naruszeń.

Wniosek, prócz oczywiście deklaracji zaniechania zakwestionowanych praktyk (faktycznego lub na przyszłość) winien zawierać propozycję usunięcia skutków ich stosowania. Polegać to może np. na złożeniu propozycji zmiany umowy z kontrahentami, obniżeniu ceny, zwrocie nienależnie pobranych środków pieniężnych itp. Pamiętać należy, że wniosek może być przedmiotem negocjacji, wobec czego warto zawrzeć w piśmie zastrzeżenie, że w razie jakichkolwiek braków jesteśmy gotowi je niezwłocznie uzupełnić oraz że jesteśmy otwarci na propozycje Prezesa Urzędu co do treści wniosku.

Podsumowanie

Przedsiębiorco, zawsze przed sporządzeniem wniosku o wydanie decyzji zobowiązującej zapoznaj się z aktualnymi wyjaśnieniami w sprawie wydawania tych decyzji zamieszczonymi na stronie UOKiK (wytyczne może pobrać tutaj).

Jeżeli potrzebujesz pomocy przy sporządzeniu wniosku oraz nie jesteś pewny, czy warto w Twojej sprawie go złożyć, to skontaktuj się z nami. Przeanalizujemy całą sprawę i zaproponujemy rozwiązanie.