W dzisiejszym wpisie zastanowimy się jaka jest chwila wykonania umowy sprzedaży przez sprzedawcę sklepu internetowego. To wszystko w związku z częstymi klauzulami niedozwolonymi w regulaminach sklepów, które mają wyłączyć odpowiedzialność sprzedawcy za działania kuriera lub poczty. Przykładowo Sąd Okręgowy w Warszawie 05.12.2013 r. uznał za niedozwolone i zakazał wykorzystywania w obrocie konsumenckim postanowienia o treści (Syng. akt XVII AmC 10551/1 2) :
“ Chwilą wykonania umowy sprzedaży przez sklep internetowy (…) jest dzień przekazania przesyłki do firmy kurierskiej lub Poczcie Polskiej”
Pozwany w powyższej sprawie prowadził działalność gospodarczą polegającą na oferowaniu drogą internetową towarów. W ramach tej działalności opracował i w ciągu co najmniej sześciu miesięcy przed wniesieniem pozwu posługiwał się w obrocie wzorcem umowy, zawierającym powyższy zapis.
Przesłanki uznania postanowienia za niedozwolone, czyli dlaczego sprzedawca odpowiada za przewoźnika
Stosownie do treści art. 385[1] §1 kc, aby uznać dane postanowienie umowne za niedozwolone musi ono spełniać łącznie cztery przesłanki tj.:
- (I) postanowienie nie zostało indywidualnie uzgodnione z konsumentem,
- (II) ukształtowane przez postanowienie prawa i obowiązki konsumenta pozostają w sprzeczności z dobrymi obyczajami,
- (III) powyższe prawa i obowiązki rażąco naruszają interesy konsumenta oraz
- (IV) postanowienie umowy nie dotyczy sformułowanych w sposób jednoznaczny głównych świadczeń stron.
W opinii Sądu, ostatnia z wyżej wymienionych przesłanek zachodzi w niniejszej sprawie, gdyż omawiane postanowienie nie reguluje głównych świadczeń stron. Główne świadczenia pozwanego z tytułu zawartych umów polegają na przeniesieniu własności oferowanych przez niego produktów, zaś konsumenta na zapłacie umówionej ceny.
Stwierdzono również, iż przedsiębiorca kwestionowanym zapisem zwolnił się z odpowiedzialności za nienależyte wykonanie umowy przez osoby trzecie, przy pomocy której wykonuje on swoje zobowiązanie. Uznano, iż poprzez zastosowanie kwestionowanego zapisu może bowiem dojść do sytuacji, w której nabywca rzeczy nie otrzyma jej w odpowiednim terminie, bądź otrzyma rzecz z ubytkami, a przedsiębiorca nie poniesie za to odpowiedzialności.
W ocenie Sądu kwestionowane postanowienie należy interpretować jako zastrzeżenie pozwanego, iż nie odpowiada za opóźnienia w dostawie spowodowane nieprawidłową pracą podmiotów świadczących usługi pocztowe bądź kurierskie, w konsekwencji czego okoliczności te nie mogą być podstawą do roszczeń kierowanych przez konsumentów.
Omawiany zapis zwęża odpowiedzialność przedsiębiorcy w sposób nadmierny. Świadczenie pozwanego sprzedawcy jest spełnione w momencie, kiedy konsument otrzyma towar. Zdaniem Sądu niedopuszczalne jest postanowienie wzorca umowy prowadzące do sytuacji, w której z tytułu nieotrzymania lub bardzo późnego otrzymania towaru konsument musiałby dochodzić roszczeń od firmy kurierskiej czy też Poczty Polskiej.
Podsumowanie
Przedsiębiorca decyduje, w jaki sposób zorganizowana jest jego działalność i komu zleca poszczególne czynności. Niedopuszczalne jest zatem wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności za wykonywane zobowiązania ze względu na wadliwe działanie podmiotów świadczących usługi pocztowe lub kurierskie. Momentem wykonania umowy przez sprzedawcę jest otrzymanie towaru przez klienta.