Na stronie rządowego centrum legislacji pojawiły się projekty rozporządzeń w sprawie opłat za czynności adwokatów i radców prawnych. Oba rozporządzenia obniżają stawki minimalne w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Warszawie – sądem ochrony konkurencji i konsumentów w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone z 360 zł do 60 zł.
Aż sześciokrotne obniżenie stawki minimalnej ma z jednej strony wpłynąć pozytywnie na realizację zasady dostępności obywateli do fachowej pomocy prawnej, a z drugiej natomiast ma przeciwdziałać praktykom polegającym na celowym zwielokrotnianiu kosztów zastępstwa procesowego w sprawach dotyczących klauzul abuzywnych. W uzasadnieniu projektu możemy przeczytać, że „zmiana stawki minimalnej w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, przyczyni się do ograniczenia skali nadużyć związanych z działaniem pełnomocników masowo składających pozwy o uznanie postanowień wzorców umownych za niedozwolone„.
W ostatnich latach ilość spraw przed Sądem Okręgowym w Warszawie – sądem ochrony konkurencji i konsumentów w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone znacząco wzrosła. Warto tutaj przyjrzeć się tabeli zamieszczonej w uzasadnieniu projektów:
Ten ogromny wzrost ilości spraw wynika przede wszystkim to z co raz większej liczby stowarzyszeń konsumenckich. Wśród prężnie działających stowarzyszeń można wymienić obecnie m.in.:
- Stowarzyszenie „Towarzystwo Lexus” w Poznaniu,
- Ogólnopolskie Stowarzyszenie na rzecz ochrony praw konsumentów w Warszawie,
- Stowarzyszenie Eterna w Warszawie,
- Stowarzyszenie na rzecz ochrony praw konsumentów i uczciwej konkurencji Clarity.
Oba rozporządzenia są już po etapie konsultacji społecznych. Obecnie znajdują się na etapie uzgodnień. Wejście w życie rozporządzeń planowane jest po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia. Do spraw wszczętych przed wejściem w życie rozporządzenia zastosowanie mają znaleźć przepisy dotychczasowe, do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.
Proponowane rozwiązania należy ocenić zdecydowanie pozytywnie. Powinny one przystopować nieco aktywność stowarzyszeń i reprezentujących je pełnomocników, a z pewnością obniżą koszty procesu ponoszone przez przedsiębiorców w razie przegranej przed sądem. Co prawda cała instytucja klauzul niedozwolonych i ich rejestru prowadzonego przez Prezesa UOKiK wymaga dogłębnej analizy i wprowadzenia zmian, to proponowane zmiany należy uznać za krok w dobrą stronę.